 |
| Picasso,The Old Guitarist |
«Σκέψου λίγο μόνος σου πόσο διαφορετικά είναι τα
αισθήματα, πόσο διιστάμενες οι γνώμες, ακόμη και ανάμεσα στους στενότερους
γνωστούς. Πόσο διαφορετική θέση ή ένταση έχουν ακόμη και ίδιες γνώμες στα
κεφάλια των φίλων σου και στο δικό σου· πόσες εκατοντάδες φορές παρουσιάζεται
αφορμή για παρεξήγηση, για εχθρικό αποχωρισμό από τον άλλο. Μετά από όλα αυτά,
θα πεις στον εαυτό σου: πόσο ανασφαλές είναι το έδαφος πάνω στο οποίο πατούν
όλες οι συμμαχίες μας και οι φιλίες μας,
πόσο κοντά είναι οι παγωμένες νεροποντές ή ο κακός καιρός, πόσο μοναχικός είναι
κάθε άνθρωπος! Αν το καταλάβει κανείς αυτό, κι επίσης ότι όλες οι γνώμες
των συνανθρώπων του, με τα είδη τους και
τις εντάσεις τους, είναι εξίσου αναγκαίες και ανεύθυνες σαν τις πράξεις τους·
αν μάθει κανείς να βλέπει αυτή την εσωτερική αναγκαιότητα των γνωμών, που
οφείλεται στην αξιεδιάλυτη συνύφανση του χαρακτήρα, της απασχόλησης, του
ταλέντου και του περίγυρου – τότε θα ξεφορτωθεί ίσως την πικρία και τη
δριμύτητα του αισθήματος, με την οποία φώναζε εκείνος ο σοφός: «Φίλοι, δεν
υπάρχουν φίλοι!»* . Θα παραδεχθεί μάλλον: ναι,
υπάρχουν φίλοι, αλλά έχουν οδηγηθεί προς τα εσένα από την πλάνη, την εξαπάτηση· και πρέπει να
έχουν μάθει να μένουν σιωπηλοί, προκειμένου να παραμένουν φίλοι σου·»
