"I do
not want to choose between the right and wrong sides of the world, and I do not
want the choice to be made… The great courage is still to gaze as squarely at
the light as at death. Besides, how can I define a link that leads from this
all-consuming love of life to this secret despair."
Albert Camus, The Wrong Side and the Right Side
(L'envers et l'endroit, 1937)
"Κι αν προσπαθήσω να βρω τον εαυτό μου, το πετυχαίνω
μόνο χάρη στο φως. Κι αν επιχειρήσω να καταλάβω και να δοκιμάσω τούτη τη λεπτή
γεύση που μου φανερώνει το μυστικό του κόσμου, μόνο τον εαυτό μου ανακαλύπτω
στο βάθος του σύμπαντος. Τον εαυτό μου, δηλαδή αυτή την ακραία συγκίνηση που με
λυτρώνει απ’ το σκηνικό.
Άλλοι αφήνουν ένα λουλούδι ανάμεσα στις σελίδες ενός
βιβλίου, φυλακίζουν εκεί έναν περίπατο όπου τους άγγιξε ο έρωτας. Κι εγώ κάνω
περιπάτους, μα με χαϊδεύει ένας θεός. Η ζωή είναι σύντομη κι είναι αμαρτία να
χάνεις τον καιρό σου. Λένε πως είμαι δραστήριος. Αλλά το να είσαι δραστήριος
σημαίνει να χάνεις τον καιρό σου, εφόσον χάνεσαι ο ίδιος.
Το σήμερα είναι μία στάση και η καρδιά μου φεύγει να
συναντήσει τον εαυτό της. Αν με πνίγει ακόμα μια αγωνία, είναι γιατί αισθάνομαι
τούτη την αψηλάφητη στιγμή να γλιστρά μέσα απ’ τα δάχτυλά μου όπως οι σταγόνες
του υδράργυρου. Αφήστε λοιπόν όσους θέλουν να γυρίσουν την πλάτη τους στον
κόσμο. Δεν παραπονιέμαι αφού βλέπω να γεννιέμαι. Τούτη την ώρα, όλο μου το
βασίλειο ανήκει σ’ αυτό τον κόσμο. Αυτός ο ήλιος κι αυτές οι σκιές, αυτή η
ζέστη κι αυτό το κρύο που έρχονται απ’ το βάθος του αέρα: ν’ αναρωτηθώ αν κάτι
πεθαίνει κι αν οι άνθρωποι υποφέρουν, αφού τα πάντα γράφονται σ’ αυτό το
παράθυρο όπου ο ουρανός σκορπίζει την πληρότητά του που έρχεται να σμίξει με
τον οίκτο μου.
Μπορώ να πω και θα το πω αμέσως ότι αξίζει να είναι κανείς
αληθινός, κι αυτό τα περιλαμβάνει όλα, και την ανθρωπιά και την απλότητα. Και
πότε λοιπόν είμαι αληθινός, αν όχι όταν είμαι ο κόσμος; Η επιθυμία μου
εκπληρώνεται πριν προλάβω να την εκφράσω. Η αιωνιότητα είναι εδώ κι εγώ την
περίμενα με ελπίδα. Τώρα δεν εύχομαι πια να είμαι ευτυχισμένος αλλά να έχω
συνείδηση της πραγματικότητας.
Ένας άνθρωπος παρατηρεί με θαυμασμό τον κόσμο κι ένας άλλος
σκάβει τον τάφο του: πώς να τους ξεχωρίσω; Τους ανθρώπους και τον παραλογισμό
τους; Αλλά να το μειδίαμα του ουρανού. Το φως δυναμώνει και μήπως έρχεται σε
λίγο το καλοκαίρι; Αλλά να τα μάτια και η φωνή εκείνων που πρέπει ν’ αγαπώ. Είμαι
δεμένος με τον κόσμο με όλες μου τις κινήσεις, με τους ανθρώπους, με όλο τον
οίκτο και την ευγνωμοσύνη μου. Ανάμεσα σε τούτη την καλή και την ανάποδη του
κόσμου, δεν θέλω να επιλέξω, δεν μου αρέσει να επιλέγω."
Albert Camus, Η Καλή και η Ανάποδη, (The Wrong Side
and the Right Side), εκδ. Καστανιώτη