 |
Viktor Vasnetsov,
|
"Δε
δίνω φράγκο", μουρμούρισε αηδιασμένα και περιφρονητικά ο Ρασκόλνικωφ, που
δεν φαινότανε αποφασισμένος να μιλήσει. Έκανε και πάλι πως θα σηκωθεί, σα να ήθελε
να φύγει, αλλά ξανακάθισε με ολοφάνερη απελπισία.
"Δε δίνετε φράγκο! Είσαστε
δύσπιστος και νομίζετε ότι προσπαθώ να σας καλοπιάσω κατά τρόπο χοντροειδή. Πόσο
χρονών όμως είσαστε; Και τι καταλαβαίνετε απ' όλα αυτά τα πράγματα; Σκαρώσατε
μια θεωρία και νιώθετε τώρα ντροπή γιατί πέσατε έξω και γιατί αποδείχτηκε ότι
δεν είναι καθόλου πρωτότυπη στην πράξη. Το αποτέλεσμα ήτανε άσχημο, σεις όμως δεν
είσαστε από τους ανεπανόρθωτα χαμένους παλιανθρώπους. Δεν είσαστε μάλιστα καθόλου
παλιάνθρωπος. Φτάσατε στα άκρα, δίχως να βασανίσετε πολύ το μυαλό σας. Ξέρετε τί
λέω για σας; Σας βλέπω σαν άνθρωπο που θα προτιμούσε να τον κάνουν κομμάτια, παρά
να σκοτώσει, και που θα κοίταζε τον δήμιο του χαμογελώντας, φτάνει μονάχα να είχε
βρει μια πίστη ή έναν θεό.
Βρέστε κάτι τέτοιο και θα ζήσετε! Πρώτα - πρώτα είναι καιρός πια ν' αλλάξετε αέρα. Ο πόνος επίσης είναι καλό πράγμα. Υποφέρετε λοιπόν. Ίσως να 'χει δίκιο ο Νικολάι που θέλει να υποφέρει. Ξέρω πως δεν πιστεύετε σε τίποτα, αλλά παρατήστε τις ψευτοφιλοσοφίες και δοθείτε στη ζωή με την ψυχή σας, δίχως να το ψιλοκοσκινίζετε. θα ιδείτε ότι θα σας βγάλει κατ' ευθείαν στον γιαλό και θα μπορέσετε να μείνετε όρθιος. Ποιος είναι ο γιαλός; Δεν ξέρω. Πιστεύω μόνο ότι έχετε μπροστά σας πολλά χρόνια ακόμα. Τώρα, ακούτε αυτά που σας λέω σαν κατήχηση που την έμαθα απ' έξω, ίσως όμως να τα ξαναθυμηθείτε αργότερα και μπορεί να σας φανούν τότε χρήσιμα. Γι' αυτό σας τα λέω. Κι ακόμα, είναι ευτύχημα που η σκοτωμένη ήτανε μια κακιά γριά. Αν σας ερχότανε στο μυαλό καμμιά άλλη θεωρία, μπορεί να κάνατε κάτι άλλο, εκατομμύρια φορές χειρότερο... Ίσως θα πρέπει να λέτε δόξα σοι ο θεός. Δεν ξέρετε. Μπορεί ο θεός να σας φυλάει για κάποιον λόγο. Κάνετε κουράγιο και μη φοβόσαστε. Σας φοβίζει η μεγάλη δοκιμασία που θ' αντιμετωπίσετε; Είναι ντροπή να 'χετε τέτοιον φόβο. Αφού κάνατε το μεγάλο βήμα, δε μπορείτε να γυρίσετε πίσω. Υπάρχει εδώ ένα ζήτημα δικαιοσύνης. Κάνετε αυτό που απαιτεί η δικαιοσύνη. Το ξέρω πως δε με πιστεύετε σήμερα, μαρτυράς μου όμως ο θεός ότι η ζωή θα νικήσει. Σεις ο ίδιος θα ξαναρχίσετε ύστερα να την αγαπάτε. Σήμερα σας λείπει αέρας, χρειαζόσαστε αέρα, αέρα!".
Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, από «Έγκλημα και τιμωρία»