Ο Μολιέρος, ο κορυφαίος Γάλλος δραματουργός του 17ου
αιώνα, έγραψε την κωμωδία Le Misanthrope
(1666), μία σάτιρα σχετικά με την
υποκριτική ευγένεια και την ανέντιμη κολακεία στην βασιλική αυλή αλλά και στα
σαλόνια του Παρισιού. Μέσα από την περιγραφή της αντικοινωνικής στάσης του
αριστοκράτη Alceste (μισάνθρωπος), στο παιχνίδι των ρόλων της Αυλής του Λουδοβίκου
ΙΔ, ο συγγραφέας πραγματεύεται το μείζον ζήτημα της στάσης τού εκ φύσεως ατελούς
ανθρώπου μέσα σε μια κοινωνία αποτελούμενη από άλλους εξίσου προβληματικούς ανθρώπους.
Alexander Ivanov, A head of a young man |
Σιχαίνομαι τ' ανάξια
τα καμώματα,
που οι άνθρωποι του κόσμου
συνηθάνε.
Σιχαίνομαι της μέσης τα
τσακίσματα,
τα ψεύτικα φιλιά και
κομπλιμέντα.
Θαρρείς κι αγώνα σταίνουν
ποιος τον άλλον
θα ξεπεράσει στην
υποκρισία.
Τίμιος ή κατεργάρης το
ίδιο κάνει.
Τι τ' όφελος, αν κάποιος
σε χαϊδεύει,
σου ορκίζεται φιλία
κι αγάπη αιώνια,
πλούσια τις αρετές σου
εγκωμιάζει,
όταν σε λίγο πάει να
κάνει τα ίδια
στον πρώτο κατεργάρη,
που του λάχει;
Και τόση δα συνείδηση
όταν έχεις,
δε μπορείς ν' ανεχτείς
μια τέτοια εχτίμηση
ξεπορνεμένη ολότελα. Όσο
να 'ναι
αξιόλογη, καμιάν αξία
δεν έχει.
Για να τιμάς, πρέπει
να ξεχωρίζεις
κι όταν τιμάς όλον
τον κόσμο αράδα,
αυτό θα πει πως δεν
τιμάς κανένα.
Κι αφού και συ των άλλων
μαϊμουδίζεις
τα φερσίματα, φεύγα, δε
μου κάνεις.
∆ε θέλω εγώ καρδιά που
'ναι δοσμένη
σ' όλους χωρίς προτίμηση
καμιά.
Να με αγαπάει δε θέλω
ο που αγαπάει
ολάκερο
το γένος των ανθρώπων!
Μολιέρος, Ο Μισάνθρωπος. απόδοση Κ. Βάρναλη.